Figura Matki Boskiej Pasawskiej jest dziełem rzeźbiarza i architekta Józefa Bellottiego. Została wzniesiona w roku 1683, jako ufundowane przez rzeźbiarza wotum dziękczynne za ocalenie go wraz z rodziną od zarazy, która w latach 1677–1679 nawiedziła Warszawę, a także na pamiątkę zwycięstwa króla Jana III Sobieskiego w odsieczy wiedeńskiej.
Figura stoi na cokole z piaskowca. Na czterech stronach cokołu wyryto inskrypcje w języku łacińskim i włoskim. Figura została ukoronowana w latach 30 XIX w. W 1852 dokonano restauracji na koszt generała Aleksandra Haukego „z wdzięczności za ocalenie R.P. 1852, kiedy ciężka grasowała cholera”, o czym głosił napis na postumencie. Dawne korony z cynkowej blachy, pomalowane na niebiesko, zostały sumptem Haukego zastąpione żelaznymi, złoconymi w ogniu. Figura znajdowała się dawniej w bardziej południowej części Krakowskiego Przedmieścia (w stronę obecnego skweru Mickiewicza), a w roku 1866 została przeniesiona na obecne miejsce.
Po obu stronach figury w roku 1880 ustawiono ozdobne latarnie. W roku 1905 cokół figury podniesiono, ustawiając go na kamiennej podbudowie o cechach architektury secesji. Dodano też ogrodzenie z kutego żelaza na kamiennych słupkach.
Warszawska figura szczęśliwie przetrwała powstanie warszawskie. Została odnowiona w roku 2001 staraniem Franza Batthyany’ego i prowadzonej przez niego firmy, o czym świadczy tablica u stóp pomnika.