Pod tym pojęciem przede wszystkim rozumie się dokument (decyzję) papieża, który nie został zaproponowany przez żaden organ Kurii Rzymskiej. 

Prawa ustanowione przez taki dokument są niezależne od okoliczności zewnętrznych (niewymuszone przez nie), natomiast udzielone przywileje i dyspensy są ważne nawet wtedy, gdy nie zgadzają się z innymi przepisami prawa kanonicznego czy przywilejami.

Pierwszy list motu proprio wydał papież Innocenty VIII w roku 1484.

"...Ze swej strony Motu Proprio jest prawem, które w pewnym sensie uzupełnia niektóre aspekty Konstytucji Apostolskiej. Jest to zatem prawo, które w bardzo konkretnych punktach i stosunkowo drobnych szczegółach dotyka i poprawia niektóre aspekty, które podczas poprzedniego Konklawe i poprzedniej Sede Vacante zalecały zmiany w celu zaspokojenia pewnych potrzeb. "

^{Spotkanie informacyjne, Sala Stampa della Santa Sede, 
8 marca 2013, o. Federico Lombardi S. J}

Zobaczyć też: 

• Zestaw Motu Proprio ostatnich papieży:  Papież Franciszek (66); Benedykt XVI (13);  św. Jan Paweł II (30); św. Paweł VI (41); św. Jan XXIII (14); Pius XII (11); Pius XI (12); Benedykt XV (11); św. Pius X (23); Leon XIII (10); 
• O "motu proprio" w sprawie prałatur personalnych
  
• Przesłanie Prałata Opus Dei w związku z motu proprio dot. prałatur personalnych