Zawód i troska o osobę w nauczaniu św. Josemaríi

W biuletynie Romana ukazało się studium na temat "Wartość troski w nauczaniu św. Josemarii o pracy". Oto kilka myśli z badania przeprowadzonego przez Maríę Píę Chirinos.

Opracowanie w numerze 70 biuletynu Romana zawiera artykuł, w którym szczególny nacisk położono na "zawody opiekuńcze", w tym na przykład pielęgniarstwo i prace domowe, które są nośnikami wartości ludzkich w społeczeństwie stechnicyzowanym.

Autorką jest María Pía Chirinos (Peru), doktor filozofii, specjalistka w dziedzinie antropologii pracy, obecnie dyrektorka ds. relacji instytucjonalnych i projektów strategicznych na Uniwersytecie w Piura. Oto kilka fragmentów, pełną wersję można przeczytać pod tym linkiem.


  • "Nasze miejsce na ziemi i moment, w którym żyjemy, stawiają nas przed oryginalną, wyraźną i trudną misją: odzyskać wartość troski w codziennym życiu, a zwłaszcza w naszej pracy. COVID-19 pozostawia nas z tą wielką lekcją i otwiera przed nami głębokie wyzwanie".
  • "Praca i opieka jawią się jako głęboko ludzkie działania i uczestnictwo w boskiej mocy".
  • "Racjonalistyczna zachęta do rozpatrywania człowieka jako res cogitans i ze szkodą dla jego cielesnej i wrażliwej kondycji pozostaje bastionem niemal nie do zdobycia".
  • "Wiele zadań, które kiedyś były wyłącznie ludzkie, może być teraz wykonywanych przez maszyny dzięki zdolnościom, jakie Bóg dał człowiekowi, do ich skonstruowania. Dlatego należy dokładnie zrozumieć tekst Księgi Rodzaju: człowiek musi nauczyć się dbać o swoje środowisko, o innych przedstawicieli swojego gatunku i o całą przyrodę. A opieka jest działalnością ściśle ludzką, która idzie w parze z pracą - choć nie tylko - i powstaje po to, by jak najlepiej zaspokoić potrzeby, wrażliwość i dobrobyt jednostki, a także - czemu nie - innych istot".
ZAWODY OPIEKUŃCZE ZOSTAŁY STWORZONE, ABY PRZECIWDZIAŁAĆ DEFICYTOWI CZŁOWIECZEŃSTWA, NA KTÓRY CIERPI NASZ ŚWIAT.
  • "Współczesna kultura stopniowo odchodzi od tak głęboko zakorzenionego w starożytności ideału gościnności jako przyjmowania obcych, ubogich, potrzebujących".
  • "Osobiste spełnienie, współpraca z innymi oraz troska o to, co materialne i bezbronne, poprzez pracę fizyczną i codzienną: są to propozycje [autorów takich jak Alasdair MacIntyre czy Richard Sennett], które zostały rozszerzone również na pracę intelektualną. Wszelka praca powinna być rozumiana jako zawód lub rzemiosło, wykonywane z poczuciem rzemiosła i z bardziej ludzkim i społecznym, a mniej technologicznym i indywidualnym piętnem".
Artículo sobre el valor del cuidado en las enseñanzas sobre el trabajo de san Josemaría
  • "Podstawową cechą dla przesłania św. Josemaríi jest właśnie jej wymiar społeczny, jej wkład w dobro wspólne, jej wymiar służby".
  • "Praca, dla św. Josemarii Escrivy, nie jest zredukowana do dominującej aktywności robotnika, odzwierciedlonej w produkcie rąk lub maszyn. Przeciwnie, podmiot pracy - człowiek, rozumny, cielesny, wrażliwy i zależny - musi odnosić się do swego dzieła, unikając autoafirmacji oraz  perfekcjonizmu (szukanie doskonałości dla samej doskonałości)".
  • "Troska jest więc miłością, a dla Escrivy jest ona nierozerwalnie związana z pracą: Dlatego człowiek nie powinien ograniczać się do wytwarzania rzeczy, do konstruowania przedmiotów. Praca rodzi się z miłości, jest wyrazem miłości, jest nakazana miłości".
  • "Chociaż dla Escrivy troska oznacza miłość, nie kończy się ona na samej miłości: troska o innych oznacza poszanowanie ich wolności, po wykazaniu się wielką empatią, aby odkryć wszystkie problemy i troski ludzi, ponieważ są one waszymi problemami i waszymi troskami".
  • "Gdzie jest ucieleśnienie, tam jest wrażliwość, a wrażliwość oznacza potrzeby, które są empatycznie odkrywane przez innych, aby pomóc nam je zaspokoić. W tej pomocy ujawnia się nasza zależność: potrzebujemy opieki innych, przykładu innych, wsparcia innych. A inni nas potrzebują. Opieka jest zatem ludzką reakcją na naszą wrażliwą kondycję".
  • "Nasze potrzeby nie są mechanicznymi usterkami, ale przejawami żywego człowieka, z biografią, z celem, a także z emocjami i uczuciami, niemożliwymi do rozwiązania za pomocą instrukcji obsługi".
  • "Praca, która tworzy dom, troszczy się o życie ludzkie w jego wymiarze cielesnym i ma wpływ na wymiar psychiczny".
  • "Bezpośredniość - lub, innymi słowy, empatia i troska - każdej pielęgniarki o ból chorych, a często także o ich śmierć, może być określona jako nieoceniona praca kapłańska, która w pewnym sensie uobecnia pociechę Boga i jest w stanie przybliżyć tych, którzy przeżywają swoje ostatnie chwile, do ich transcendentnego celu".
  • "Zawody opiekuńcze - wykonywane profesjonalnie i z poczuciem służby, które odzwierciedlają głęboko chrześcijańskie wartości - są conditio sine qua non przeciwdziałania deficytowi człowieczeństwa, na który cierpi nasz świat".

    María Pía Chirinos