Jest to jedna z nielicznych powieści na rynku polskim dotykająca tematyki historii i kultury krajów nadbałkańskich. Autobiografia Luki Brajnović'a przedstawia losy wybitnego chorwackiego dziennikarza działającego w opozycji do Tito w czasach II wojny światowej, przeżywającego liczne tułaczki, los uchodźcy, więzienie w obozach komunistycznych oraz ponad 12-letnią rozłąkę z rodziną. Stanowi także narrację historyczną bezpośrednio z okresu okupacji krajów byłej Jugosławii i późniejszego oraz wątki opisujące kulturę śródziemnomorską.
"Pożegnania..." to powieść autobiograficzna, która przeplata się z rozważaniami filozoficznymi oraz etycznymi, książka jednak przede wszystkim ukazuje Lukę Brajnović'a, dziennikarza, profesora, prawnika, poetę i patriotę, który w obronie wyznawanych wartości i ideałów jest w stanie ponieść bardzo wysoką cenę.
Fascynująca opowieść dziennikarza, który musiał zapłacić za to, że nie chciał służyć kłamstwu. Dramatyczna, a zarazem piękna relacja mężczyzny, który "przeżył dwa małżeństwa", choć z jedną, ukochaną kobietą. To biografia NIEPOKONANEGO. Człowieka, któremu wiara i miłość pozwoliły przezwyciężyć zbrodnie i nienawiść.
Dla podkreślenia jego zasług ustanowiono w 1997 roku nagrodę dziennikarską, otrzymywaną przez osoby wyróżniające się etycznym, profesjonalnym postępowaniem na polu dziennikarskim i pokrewnym.
--------------------------------------------
Recenzja książki, autorstwa Pawła Zuchniewicza: Chorwacja jakiej nie znacie
Jest takie miejsce w Europie, do którego Polacy wyjątkowo chętnie jeżdżą. Chorwacja słynie ze wspaniałej pogody, pięknych widoków, naturalnych atrakcji i gościnności gospodarzy. Chorwacja to także – podobnie jak Polska - kraj o bogatej, często bardzo bolesnej i skomplikowanej historii.
Dlatego z zainteresowaniem sięgnąłem po książkę „Pożegnania i powroty” w nadziei, że poprzez pryzmat osobistych przeżyć i doświadczeń Autora dowiem się więcej o tym kraju i jego mieszkańcach.
Otrzymałem znacznie więcej. Dzięki umiejętnemu połączeniu własnych (bardzo dramatycznych!) doświadczeń z erudycją historyczną Luka Brajnovic przekazuje nam emocje i wiedzę, co tworzy obraz o wyjątkowym charakterze. Z jednej strony jest to wciągająca opowieść, z drugiej źródło informacji nieznanych i bardzo cennych.
I jeszcze jedno. Książka ta dociera do polskiego czytelnika dzięki wysiłkowi córki Autora, p. Any Brajnowic. Jej starsza siostra Elica, pisze z kolei w epilogu: "Przyzwyczaiłam się widzieć moich rodziców, jak działają zawsze z wielką wewnętrzną spójnością. Żyli tym, w co wierzyli, a pośród tych prawd, w które wierzyli i które nam przekazywali, znajdowała się ta, że my, wszyscy ludzie, jesteśmy dziećmi Boga i dlatego powinniśmy miłować wszystkich, nawet wrogów".
A zatem – jest to nie tylko relacja świadka, którą kreśli on sam ale i świadectwo promieniowania jego osoby. Trwa ono wciąż, mimo, że autor – bohater odszedł już z tego świata. Dlatego lektura „Pożegnań i powrotów” może okazać się cenna zarówno dla tych, którzy interesują się Chorwacją i najnowszą historią jak i dla każdego, kto chciałby przekazać swoim potomkom wartości, którymi żyje.
Paweł Zuchniewicz
