“Niet alle wetten zijn opgeschreven in zware boeken met vergeelde blaadjes. Ze zijn ook niet allemaal verwoord in de artikelen van het Burgerlijk Wetboek of het Wetboek van Strafrecht. De wet die we het meest gebruiken en die het meest democratisch is, is de natuurwet .”
Dit zei Ana Marta González, hoogleraar ethiek aan de Universiteit van Navarra (Spanje), en organisator van het internationaal congres van 27 t/m 29 maart met als titel “De natuurwet”.
“De natuurwet is niet opgetekend in een wetboek, hoewel ze wel bedoeld is om de positieve wetgeving te inspireren. Het gaat meer om een mentaliteit die gebaseerd is op enkele elementaire morele intuïties, waaruit we conclusies trekken om ons leven richting te geven. Soms trekken we geslaagde conclusies, soms niet”, aldus González.
“Door de geschiedenis heen is de overtuiging dat de menselijke natuur relevante richtlijnen geeft voor de ethiek en het recht op verschillende manieren tot uitdrukking gekomen. Tegenwoordig vinden we ze vooral terug in de mensenrechten .”
“Zowel de verwijzing naar een natuurwet als die naar de mensenrechten gaan uit van een fundamenteel idee: er zijn ethische criteria die voorafgaan aan onze menselijke afspraken . Ze staan zelfs boven de verschillen tussen geloof, cultuur, land of partij.”
“Als we over de natuurwet spreken, hebben we het over enkele ethische basisbeginselen, die hun geldingskracht niet ontlenen aan politiek of kerkelijk gezag, maar daaraan voorafgaan. Je zou kunnen zeggen dat we de natuurwet in ons meedragen door het enkele feit dat we mens zijn . Juist daarom is de natuurwet democratischer dan de democratie zelf en vormt zij de basis voor een ware dialoog tussen de beschavingen.”
Bij de openingszitting pleitte de rector van de universiteit, José Gómez Montoro, voor “het zoeken naar lijnen van dialoog en convergentie, die het mogelijk maken de gemeenschappelijke waarden te ontdekken, waarop onze pluralistische maatschappijen zich kunnen vernieuwen”.
Aan het congres namen deskundigen deel uit o.a. de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Italië, Rusland, Duitsland, Argentinië, Chili, Mexico en Hongarije. Onder de deelnemers waren Richard Hassing van de Catholic University of America, Robert Spaemann van de Universteit van München, Knud Haaakonsen van de Universiteit van Sussex, David Oberderg van de Universiteit van Reading en Rusell Hittinger van de Universiteit van Tulsa. De organiserende Universiteit van Navarra is een gemeenschappelijk initiatief van het Opus Dei.
Er werden ruim 80 papers gepresenteerd van 35 universiteiten. Een van de gestelde doelen was de theoretische en praktische waarde te onderzoeken van het gebruik van de natuurwet als ethisch en politiek criterium.
