O Centro de Promoción Rural EFA Fonteboa leva máis de 30 anos en funcionamento e segue sendo un dos referentes educativos da Costa dá Morte. Son moitos os pais que recorren a este modelo, que prima a atención personalizada e a relación coa familia, sobre todo nuns momentos nos que a violencia xuvenil preocupa a moitos proxenitores. Luis García leva moitos anos á fronte dun proxecto formativo aberto a moitas frontes e que consegue que os ex alumnos non se desliguen da institución.

¿Que ten de especial o centro?

É un proxecto educativo interesante para estes municipios porque forma a novos que despois se incorporan ao mundo laboral na súa zona. Iso é importante pola necesidade de fixar poboación na zona rural. Cremos que todo labor educativo ten que ir contextualizada no seu medio e temos moi claro que non só se trata de instruír unha persoa, senón que hai que educala. Na secundaria ofrecemos formación de base e orientación profesional. Poñemos os rapaces en disposición de emprender, porque é emprendedores o que necesita a zona. Esa capacidade hase de desenvolver dende primeiro.

¿Como cambiaron as cousas dende que empezaron?

En 32 anos, o medio rural modificouse bastante, sobre todo nos últimos tempos. Agora a agricultura ten moitos retos e necesitamos buscar referentes. O labrador ten un papel fundamental como xestor do territorio e agora hai que ensinar máis empresa que técnica, que era o que ensinabamos nos anos 80. Agora dende a secundaria temos que abrir expectativas e orientar. A educación é premisa do desenvolvemento e un centro de formación debe promover o desenvolvemento facilitando a educación.

¿O desenvolvemento xa non é o mesmo de antes?

Nas zonas rurais era o ABC, que son beirarrúas, peitorís e estradas. No século XXI temos que dedicarnos á DEF. Trátase de dedicar e poñer en activo unha concepción máis global que as meras infraestruturas. Para o desenvolvemento hai que ocuparse do emprego e a formación. O activo máis importante dun territorio son as persoas e, polo tanto, a súa formación.

 ¿Por que elixe un pai o centro que vostede dirixe?

Segundo o que me dixeron uns dos motivos principais son a tranquilidade e atención. Hai unha estreita comunicación e implicación cos pais. Os rapaces están connosco dende as nove da mañá e as oito da tarde e os resultados están á vista. Non se trata só de asistir a unhas clases, senón que a propia dinámica ten carácter educativo. Trátase de dar unha formación integrada da persoa. Ademais das actividades académicas ensínaselles a comportarse, a saber estar.

Debe ser difícil, porque collen os rapaces no peor, na adolescencia.

Na educación hai que dedicar moito tempo a falar. O profesor debe coñecer cada alumno e as súas circunstancias, ha de falar cos pais e velar pola integración do rapaz no grupo escolar. O mestre ten que desenvolver un clima de confianza, que non de confianzas, porque sempre debe existir do respecto mutuo. Fai pouco que me dicía unha nai que agradecía que aquí non se humillaba a ninguén e o dicía porque o rapaz era algo apoucado e saíra adiante, estaba a traballar e lle fora ben. O labor máis importante da educación é sacar o mellor de nós mesmos.

Os pais deben ter liberdade para elixir o modelo que mellor consideran. Un centro como este é un luxo na Costa dá Morte.

Temos o mellor do ambiente urbano e todo o que pode ofrecer un centro privado, pero nós non facemos como en A Coruña. Non buscamos a excelencia académica senón da persoa. Trátase de formar o profesional no medio e para iso poñemos todos os nosos esforzos. É moi importante contar moito cos pais. Son eles os primeiros educadores e han de asumir esa responsabilidade. Os mestres debemos colaborar con eles porque non hai que esquecer que os rapaces están nunha etapa difícil e a orientación é fundamental. Un centro de formación non pode limitarse á expedición de títulos senón que deben pedírselles contas de como inflúe no desenvolvemento económico e social da zona.

Moitos dos seus ex alumnos son pioneiros en materia de agriculturaNós definímonos como un centro rural. Procedemos das Maisons Familiares de Francia e de alí vén a idea de que hai que formar os profesionais no seu propio medio porque así contribúese ao desenvolvemento económico e social. Os antigos alumnos non se desvinculan do centro e os profesionais da zona participan en programas de formación continua. Así podemos ter un alumno a nai do cal estea na asociación Adama e que o seu pai forma parte dos Geda ou que faga analíticas dos seus terreos no laboratorio agrario. Trátase de tocar todas as teclas no noso segmento de actividade. Se nós fixésemos o mesmo que o colexio Xosé Pichel de Coristanco non teriamos ningún sentido.

¿Necesitan axuda para todo iso?

É fundamental a colaboración institucional. Temos acordos coa Consellería de Educación a través dos concertos. Ademais estamos coa Consellería de Traballo porque estamos homologados para a formación ocupacional nas ramas de horticultura, xardinaría e formación en novas tecnoloxías. Así mesmo temos acordos coa Consellería de Industria e Innovación a través do programa informático para explotacións gandeiras e con Medio Rural porque creamos unha agrupación de defensa forestal e impartimos cursos. Tamén participamos en programa europeos como o Equal ou Interreg.

¿Por que están tan interesados na secundaria?

Porque en educación os problemas se atallan chegando a tempo. As dificultades ou os malos comportamentos non comezan dun día para outro, senón que se desenvolven co tempo. A educación é un proceso e hai que estar sempre enriba. Trátase de que o colexio sexa unha prolongación da familia e para iso temos que coller aos rapaces cando formulan máis problemas.

Sei que resolveron comportamentos que eran complicados

Facemos o que podemos e procuramos o mellor para todas as partes. Ás veces hai que falar cos rapaces e outras poñerlles límites, por iso é tan importante a atención personalizada.