De heilige Jozefmaria - zonder natuurlijk de term “kuisheid” uit te sluiten, die hij ook gebruikte - sprak liever van “heilige zuiverheid”. In Vrienden van God legt hij uit dat “we zo rein mogelijk moeten zijn, met respect voor het lichaam, zonder angst, omdat seks iets heiligs en nobels is - deelname aan Gods scheppende kracht - gemaakt voor het huwelijk. En zo, rein en onbevreesd, zul je door je gedrag getuigen van de mogelijkheid en schoonheid van heilige reinheid”.

Een positieve kijk op zuiverheid

Als we nadenken over de deugd van zuiverheid, zijn we ons vaak sneller bewust van momenten waarop we ons lichaam niet genoeg hebben gerespecteerd, of het nu was in omstandigheden die slecht waren of door onszelf.

In die zin worden we, zoals we kunnen zien, omringd door hyperseksualisering op vele gebieden, buitensporige aandacht voor hoe fit we er uit zien, of gebrek aan matigheid in eten en drinken, bijvoorbeeld. Deze realiteiten kunnen de indruk wekken dat de meeste mensen weinig interesse hebben om de zuiverheid te beleven. Bij een dergelijk perspectief is het moeilijk in te zien hoe een manier van leven voor te leggen die botst met alles wat de maatschappij ons voor lijkt te houden als de moeite waard om naar te streven.

De zuiverheid is een geschenk van God

Er is een waarheid die ons met hoop vervult: mensen zijn (uiteindelijk) altijd op zoek naar de diepste zin van het leven. Hoezeer sommige handelingen ons ook tijdelijk kunnen vervullen, er is niets dat ons voor altijd tevreden zal stellen. Alleen God.

Dat is precies het geschenk van zuiverheid. God verwacht van ons geen betekenisloze onderdrukking, maar een bevrijding die alles omvat wat we zijn. En daar horen natuurlijk ook onze verlangens naar genegenheid en verbondenheid met andere mensen bij.

De strijd om zuiverheid te leven is ook een manier om niet te proberen die verlangens te bevredigen voordat God dat kan. Zuiver leven is onszelf helemaal openstellen voor God, zodat Hij ons kan vullen met zijn liefde.

Beweegredenen om heilige zuiverheid te beleven

De zoektocht naar zuiverheid moet geen zoektocht naar perfectie zijn, maar een zoektocht naar betekenis. Volstrekt nieuw in wat Christus ons aanbied, is dat Hij onze verlangens verandert in zijn eigen verlangens. God is niet passief, alsof Hij zou wachten op het moment waarop we de perfectie hebben bereikt, Hij weet waar we mee moeten worstelen en begeleidt ons juist in die worstelingen.

Met deze kennis biedt de strijd voor de zuiverheid een directe zoektocht die veel opwindender is dan de volmaaktheid. We zoeken ernaar dat God onze verlangens vervult en om ons te helpen ze aan anderen over te brengen. We mogen niet vergeten dat onze God vlees is geworden en dat hij zichzelf elke dag aan ons geeft als voedsel in de Eucharistie, waardoor alles wat we zijn, willen en zoeken verandert. Ook ons lichaam.

Seksueel verlangen, het verlangen naar genot en lichamelijk welzijn of het zoeken naar een goed verzorgd zelfbeeld zijn bijvoorbeeld goede verlangens, en ze hebben hun volheid als ze God in het middelpunt hebben staan. In die zin betekent zuiver leven niet dat je niets verlangt, maar dat je met God en naar God verlangt. Met andere woorden, zuiver leven betekent ophouden genoegen te nemen met weinig en beginnen alles te willen.

God wil het nu

Vandaag de dag beseffen velen uit eigen ervaring hoe leeg het is om de zin van hun leven te zoeken in genot of louter zelfbevrediging. Discussies over pornografie, eenzaamheid of geestelijke gezondheid maken het onvervulde algemene verlangen naar transcendentie des te duidelijker. Veel mensen beseffen dat het niet genoeg is om goed te zijn en een comfortabel leven te leiden. Er moet iets meer zijn.

Daarom is de deugd van de heilige zuiverheid een voorstel dat het dagelijks leven van mensen radicaal verandert. Zelfs in omstandigheden waarin het moeilijker is om te vechten, zoals wanneer er sprake is van een diepgewortelde gewoonte of wanneer het leven in zuiverheid betekent dat we de prioriteiten van ons leven sterk moeten veranderen, gaat het erom de echte zoektochten van het hart te ontdekken die het bevrijden en vrede brengen, in plaats van alle gevechten te winnen. De reden voor deze bevrijding is dat God het streven van onze strijd wordt en wijzelf een beetje verdwijnen om ruimte te maken voor Hem, voor Zijn actie.

Het geduld niet verliezen, de hoop niet verliezen

De strijd om de zuiverheid te beleven kan soms gênant zijn voor jezelf: hoe kan het dat ik na zo'n lange tijd nog steeds worstel? Moet ik me mijn hele leven afvragen wat ik wil en hoe ik het wil? De waarheid is dat deze standvastigheid in het zuiveren van onze verlangens ook de standvastigheid weerspiegelt in de zoektocht naar God.

Bij het beoordelen van de menselijke gesteldheden die ons niet bevallen of al wat komt en gaat in onze strijd, mogen we niet vergeten dat God de gave van zuiverheid schenkt als we er nederig om vragen. Daarom moet onze belangrijkste strijd zijn om God te herkennen in alles wat we ontvangen en om Hem te zoeken op de plaatsen waar we denken dat Hij minder aanwezig is.

Deze visie op zuiverheid transformeert niet alleen ons leven, maar al onze menselijke relaties. De verkering, het huwelijk, het celibaat, elke vriendschap of familierelatie worden omstandigheden waarin we de volheid van ons verlangen kunnen uitdrukken. En de genegenheid die we geven en ontvangen of de verlangens van God worden een realiteit die ons gelukkig en compleet maakt.