Mgr. Fernando Ocáriz is op 27 oktober 1944 in Parijs geboren als zoon van Spaanse ouders. Deze waren vanwege de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) in ballingschap in Frankrijk. Hij is de jongste van acht broers en zussen.
Hij heeft in 1966 aan de Universiteit van Barcelona een graad in de natuurkunde behaald en in 1969 aan de Pauselijke Universiteit van Lateranen in de theologie. In 1971 werd hij doctor in de theologie aan de Universiteit van Navarra. Datzelfde jaar is hij priester gewijd. In de eerste jaren van zijn priesterschap heeft hij zich in het bijzonder toegelegd op de pastoraal met jongeren en studenten.
Sinds 1986 is hij consultor van de Dicasterium voor de Geloofsleer (toen Congregatie voor de Geloofsleer) en sinds 2022 van het Dicasterium voor Evangelisatie (daarvoor, sinds 2011, van de Pauselijke Raad voor de Bevordering van de Nieuwe Evangelisatie). Tussen 2003 en 2017 was hij consulent van de toenmalige Congregatie voor de Clerus. In 1989 werd hij lid van de Pauselijke Theologische Academie. Hij was in de tachtiger jaren was hij een van de professoren die de pauselijke universiteit van het Heilig Kruis (Rome) oprichtten. Daar was hij professor in de Fundamentele theologie.
Onder zijn publicaties op theologisch vlak zijn opvallend de boeken op het gebied van christologie: The mystery of Jesus Christ: a Christology and Soteriology textbook en Hijos de Dios en Cristo. Introducción a una teología de la participación sobrenatural. Andere publicaties behandelen theologische en filosofische thema’s als Amar con obras: a Dios y a los hombre en Naturaleza, gracia y gloria, met een voorwoord van kardinaal Ratzinger. In 2013 is een interview in boekvorm gepubliceerd met Rafael Serrano met de titel Sobre Dios, la Iglesia y el mundo (Over God, de Kerk en de wereld). Onder zijn werken zijn twee filosofische studies: Het marxisme: theorie en praktijk van een revolutie; Voltaire: traktaat over de tolerantie. Bovendien is hij medeauteur van talrijke monografieën en heeft hij veel theologische en filosofische artikelen geschreven.
Sinds 1994 is hij algemeen vicaris van het Opus Dei en in 2014 is hij tot auxiliair-vicaris van de prelatuur benoemd. Gedurende de laatste 22 jaar heeft hij de vorige prelaat, Mgr. Javier Echevarría, vergezeld op diens pastorale bezoeken aan meer dan 70 landen. Hij woonde bij de heilige Jozefmaria Escrivá, de stichter van het Opus Dei, in de zestiger jaren toen hij theologie studeerde. Hij heeft van jongs af graag getennist en doet dat nog steeds.
Op 23 januari 2017 benoemde paus Franciscus Mgr. Fernando Ocáriz Braña tot prelaat van het Opus Dei. De paus bevestigde hiermee de keuze van het derde verkiezingscongres van de prelatuur.
Met deze benoeming werd Mgr. Fernando Ocáriz de derde opvolger van de heilige Jozefmaria aan het hoofd van de prelatuur. Tot op dat moment was hij auxiliair-vicaris van het Opus Dei en werkte hij nauw samen met de prelaat Mgr. Javier Echevarría, die op 12 december 2016 overleed.