Geloof ik in God, Eén en Drie-enig?

De Heilige Drie-eenheid is het mysterie van God op zich, het centrale mysterie van het christelijke geloof en leven. Wat betekent het in de praktijk om te zeggen “Ik geloof in de Drie-enige God”? Hoe onderscheiden en behandelen we elk van de drie goddelijke Personen?

Vragen en antwoorden over de Drie-eenheid

Sumario
1. Wat betekent “Ik geloof in God”?
2. Wie is God?
3. Wat houdt het mysterie van de Heilige Drie-eenheid in: God de Vader, God de Zoon, God de Heilige Geest?
4. Wat houdt het in om in één God te geloven?
5. Als geloven het hebben van geloof in God is, wat is geloof dan?


1. Wat betekent “Ik geloof in God”?

“Ik geloof in God” is de belangrijkste bewering die we kunnen uitspreken en beleven: het is de bron van alle andere waarheden over de mens en over de wereld en van het hele leven van degene die in God gelooft. In God geloven betekent geloven in zijn bestaan en in wat Hij heeft geopenbaard.

Door zijn goedheid en wijsheid openbaart God zich aan de mens. Hij openbaart zichzelf door gebeurtenissen en woorden en in het bijzonder heeft Hij zichzelf bekend gemaakt door het vleesgeworden Woord, zijn Mens geworden Zoon Jezus Christus, om voor ons de weg te openen die leidt naar het definitieve en volmaakte genieten van God in de hemel.

In de praktijk betekent geloven in God dat de mens een verbond met God aangaat, Hem volledig vertrouwt en volledig instemt met alle waarheden die door Hem geopenbaard zijn, omdat God de Waarheid is.

Het betekent geloven in één God in drie personen: Vader, Zoon en Heilige Geest.

Overweging van de woorden van de heilige Jozefmaria

‘Als we de waarheden van ons geloof tot ons laten doordringen, kunnen ze heel ons leven omvormen. God houdt van ons. De Almachtige, die hemel en aarde heeft gemaakt, houdt van ons!

God interesseert zich zelfs voor de kleinste dingen van zijn schepselen – voor die van jou en die van mij – en Hij roept ieder van ons bij onze naam. Door deze zekerheid die het geloof ons geeft, gaan we de wereld om ons heen met andere ogen zien. Alles blijft hetzelfde en toch is alles anders, omdat alles de uitdrukking is van de liefde van God.

Ons leven verandert zo in een voortdurend gebed, in vreugde en in constante vrede, in een act van dankbaarheid die de hele dag voortduurt.’ (Christus komt langs, nr. 144)

2. Wie is God?

God is Eén en Drie-enig. Eén God en drie goddelijke Personen: Vader, Zoon en Heilige Geest. De Heilige Drie-eenheid is het mysterie van God in zichzelf, het centrale mysterie van het christelijk geloof en leven. Het is de bron van alle andere mysteries van het geloof; het is het licht dat ze verlicht.

God alleen IS, Hij heeft nooit een begin gehad, Hij is eeuwig, Hij staat buiten de tijd, de wereld en de geschiedenis. Hij is de schepper van alle dingen, die hemel en aarde gemaakt heeft. Hij is de trouwe God, altijd dicht bij zijn volk om het te redden. Hij is de Heilige bij uitstek, “rijk aan erbarming” (Ef 2,4), altijd bereid om te vergeven. God is zuiver geestelijk Zijn, transcendent, almachtig, eeuwig, persoonlijk en oneindig volmaakt. Hij is de waarheid, de goedheid, de schoonheid en de liefde.

Overweging van de woorden van de heilige Jozefmaria

‘Als je de heilige Schrift leest zul je voortdurend de barmhartigheid van God ontdekken: zij vult de aarde, zij strekt zich uit over al haar kinderen, super omnem carnem, ze is om ons heen, zij gaat voor ons uit, ze vermenigvuldigt zich om ons te helpen en wordt steeds weer bevestigd. God die voor ons zorgt als een liefhebbende vader, ziet in barmhartigheid op ons neer. Het is een milde barmhartigheid, aangenaam als een regenwolk in een tijd van droogte. (…)

We kunnen ons heel veilig voelen bij de barmhartigheid van de Heer! Hij zal Mij roepen en Ik zal hem horen, want Ik ben barmhartig. Dat is een uitnodiging, een belofte die Hij zal nakomen.’ (Christus komt langs, nr. 7)

‘Het lijkt alsof de wereld jou terneerdrukt. Je ontwaart rondom geen enkele uitweg. Het is deze keer onmogelijk om de moeilijkheden te overwinnen.

Maar, ben je alweer vergeten dat God jouw Vader is? Almachtig, alwetend, barmhartig? Hij kan je niets slechts geven. Datgene wat jou bezorgd maakt, is goed voor je, ook al zijn op dit moment jouw ogen verblind.

Omnia in bonum! Alles komt ons ten goede! Heer, dat uw wijze Wil nog eens geschiede, nu en altijd!’ (Kruisweg, 9de statie, punt. 4)

3. Wat houdt het mysterie van de Heilige Drie-eenheid in: God de Vader, God de Zoon, God de Heilige Geest??

Het katholieke geloof is dit: wij aanbidden één God in drie Personen en de Drie-vuldigheid in één God. We onderscheiden de Personen, maar we verwarren ze niet; de ene Persoon is de Vader, een andere is de Zoon, weer een andere is de Heilige Geest; maar de godheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest is één en dezelfde. Daarom zijn ze alle drie even eeuwig, even almachtig, even onmetelijk enzovoort. Zie hiervoor het Quicumque: d.w.z. de geloofsbelijdenis van Athanasius.

Er is maar één God, de almachtige Vader en zijn eniggeboren Zoon en de Heilige Geest.

Overweging van de woorden van de heilige Jozefmaria

‘Ons hart heeft behoefte aan het onderscheiden en aanbidden van ieder van de drie goddelijke Personen afzonderlijk. Het is op een bepaalde manier een ontdekking die de ziel doet in het bovennatuurlijk leven, zoals een pasgeboren kind dat de ogen opent voor het leven. En de ziel onderhoudt zich liefdevol met de Vader en met de Zoon en met de Heilige Geest. En zij onderwerpt zich gemakkelijk aan de werking van de levendmakende Trooster ne Helper die zich, zonder dat wij het verdienen, aan ons geeft: met zijn gaven en de bovennatuurlijke deugden.’ (Vrienden van God, nr. 306)

‘Leer de Vader en de Zoon en de Heilige Geest te loven. Leer een bijzondere devotie te hebben tot de Allerheiligste Drie-eenheid: ik geloof in God de Vader, ik geloof in God de Zoon, ik geloof in God de Heilige Geest; ik hoop op God de Vader, ik hoop op God de Zoon, ik hoop op God de Heilige Geest; ik houd van God de Vader, ik houd van God de Zoon, ik houd van God de Heilige Geest. Ik geloof in de Allerheiligste Drie-eenheid, ik hoop op de Allerheiligste Drie-eenheid, ik houd van de Allerheiligste Drie-eenheid.

Deze vroomheidsoefening is een bovennatuurlijke oefening voor de ziel, die vertaald wordt in uitingen van ons hart, maar niet altijd wordt omgezet in woorden.’ (De Smidse, nr. 296)

4. Wat houdt het in om in één God te geloven?

Geloven in de ene God betekent onder véél meer: dat we Zijn grootheid en majesteit kennen; dat we dankbaar zijn voor het leven; dat we altijd op Hem vertrouwen, zelfs in tegenspoed; dat we de diepe waardigheid van iedere menselijke persoon, geschapen naar het beeld van God, erkennen; dat we een juist gebruik maken van de dingen die door Hem geschapen zijn.

Overweging van de woorden van de heilige Jozefmaria

‘Dat is de verbazingwekkende durf van het christelijk geloof: de verkondiging van de waarde en de waardigheid van de menselijke natuur en de bevestiging dat wij zijn geschapen om, door de genade die ons verheft tot de bovennatuurlijke orde, de waardigheid van kinderen van God te bereiken. Dit zou echt een ongelooflijk waagstuk zijn als het niet zou zijn gebaseerd op het heilsplan van God de Vader, bezegeld met het Bloed van Christus en bekrachtigd en mogelijk gemaakt door de voortdurende werking van de heilige Geest.’ (Christus komt langs, nr. 133)

5. Als geloven het hebben van geloof in God is, wat is geloof dan?

Het geloof, een gratis geschenk van God, dat iedereen die er nederig om vraagt van Hem krijgt, is de bovennatuurlijke deugd die noodzakelijk is om verlost te worden. De geloofsdaad is een menselijke activiteit, d.w.z. een handeling van de intelligentie van de mens die uit vrije wil instemt met de goddelijke waarheid, waarbij onze wil door Gods genade wordt bewogen, maar niet gedwongen. Bovendien geeft het geloof ons een absolute zekerheid omdat het gebaseerd is op het Woord van God zelf; het “uit zich in de liefde” (Gal 5,6); en het kan voortdurend groeien, vooral als we luisteren naar het Woord van God in het Nieuwe Testament en dat in ons gebed overwegen. En het geeft ons een voorproef van de vreugde van het eeuwig leven in de hemel.

Overweging van de woorden van de heilige Jozefmaria

De geschiedenis is niet onderhevig aan blinde krachten en is ook niet het resultaat van toeval, maar is de weerspiegeling van de barmhartigheid van onze Vader God. Gods gedachten gaan onze gedachten te boven, zegt de Schrift, dus vertrouwen op de Heer betekent geloof hebben ondanks de tegenslagen, voorbij de uiterlijke schijn. De liefde van God ─ die ons eeuwig liefheeft ─ zit achter elke gebeurtenis, ook al is die soms voor ons verborgen.

Als we vanuit het geloof leven ─ met een geloof dat niet alleen uit woorden bestaat, maar een uiting is van ons persoonlijk gebed ─ manifesteert de zekerheid van de goddelijke liefde zich in vrede en vreugde, in innerlijke vrijheid. De knopen die soms ons hart verstrikken, de gewichten die onze ziel verpletteren, worden verbroken en verdwijnen. Als God vóór ons is, wie kan er dan tegen ons zijn. Een kind van God, een christen die een geloofsleven leidt, kan lijden en huilen: hij kan redenen hebben om te treuren, maar niet om verdrietig te zijn.

Dus als we in God geloven, geloven we dat Hij bestaat en accepteren we alles wat Hij ons geopenbaard heeft.

En God geloven houdt in dat we Hem vertrouwen, wat ons een absolute zekerheid geeft.


Meer weten?

Catechismus van de Katholieke Kerk : God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest