“A colección non sei exactamente cando empezou… Pero hai moito tempo. Non pensaba facer unha colección pero gustábanme e regalábanmos”. Así foi como Fina foi xuntando ducias de beléns de todo o mundo. Ata o de agora, durante o Nadal saían das súas caixas e estendíanse por toda a casa. Agora, polo menos unha parte deles, estarán todo o ano á vista: “Os meus fillos regaláronme unhas vitrinas para poñelos e que non estean escondidos”, explica.
Na colección non falta un belén de Belén: “Estiven en Xerusalén e compreino; cando fun a Saxum”, que é un centro de actividades situado a 18 quilómetros de Xerusalén promovido polo Opus Dei para axudar a que os peregrinos a Terra Santa profunden nas raíces da súa fe e fomentar o diálogo entre persoas de distintas relixións. Fina, supernumeraria do Opus Dei, aproveita para recomendar vivamente visitar a terra de Xesús “aínda que agora mesmo non se pode”.
A orixe do pesebre na súa casa débese, entre outras cousas, a que “o meu pai era un entusiasta. Eramos moitos irmáns e faciámolo con serrín, tapabas a bases con area, o musgo… Sempre lle axudamos. Era moi creativo e poñiamos sempre o Nacemento”, evoca Fina. Sinala un pesebre de fondo azul, “é o primeiro. Compreino cando casei, hai 64 anos. Foise rompendo pero quedou o principal que é o Misterio”, explica diante das tres figuras do portal. “E leste -indica sinalando outro- llo comprei aos meus fillos e tamén terá 60 anos ou por aí”. Aos poucos foron chegando novos beléns pero algúns eran grandes “co que era imposible gardalos todos. Entón xa empezamos a dicir: Beléns si, pero pequenos”.
«Cada figura ten a súa historia porque se tes unha colección xa sabes que todo o mundo cando vai de viaxe, acórdase e aproveita para traerme un. Desde hai anos todo o mundo regálame, así que a colección vai aumentando ano tras ano». Cristina, unha das súas fillas, dá fe diso e apunta que a tarefa non sempre é fácil, xa que é ela a que se encarga cada Nadal de poñer a colección de máis de cen beléns en distintos lugares da casa.
Percorrer esta colección de beléns é unha viaxe polo mundo. Cada un deles ten anotada a súa procedencia: México, Honduras, O Cairo, Portugal, China, Nova York, Yellowstone, O Salvador, Porto Rico, Arxentina, Bélxica, Noruega, #Ecuador, Perú, Xapón, India, Panamá, Corea do Sur, Filipinas, Francia, Alemaña, Grecia, Bogotá, Creta, Rusia, Cuzco, Roma… E por suposto de distintos lugares de España: A Coruña, Oviedo, A Gomera, León, Cudillero (Asturias),…
Fina relata a singularidade dalgunhas pezas: unha na que a Sagrada Familia está con máscara e que, loxicamente, chegoulle durante a pandemia; outro belén pintado por un dos seus netos “é que é moi artista. Estou a fomentar a creatividade artística”, apunta ríndose. Sinala os máis orixinais como un de Lampedusa, cuxas figuras son inmigrantes; o de Nova York, onde o Nenos Xesús está sentado nos xeonllos de Papá Noel Noel e outro de Estados Unidos, formado por unha familia de osos: “Tróuxomo a miña filla que está alí e foi a Yellowstone, onde teñen o famoso parque”.
Mostra así mesmo o de Guatemala no que todas as figuras están a facer un círculo ao redor do Neno Xesús e o que presenta á Virxe como unha indita peruana que leva ao fillo colgado nas costas.
A lista segue cun construído con cacahuetes por unha das súas netas. Outra neta preparoulle un quebracabezas especial: “Primeiro fixo a foto de Nadal, cos pastores, o Nacemento e todo. Na foto estamos tamén o meu marido, que xa morreu, e eu, e todos os netos que tiña naquel momento e a miña primeira bisneta. Con iso fixo o quebracabezas que me regalou, fíxeno e aí está. A unha parte da familia encántannos os quebracabezas”.
En Ferrol, a tradición belenística ten un nome propio: Alfredo Martín que durante máis de 70 anos elaborou un Belén cunhas 200 figuras en movemento. Desde fai tres anos celebrase un concurso de beléns que leva o seu nome e cuxo xurado recoñeceu este último Nadal a colección de Fina: “Viñeron vela e deronme esta placa”, indica esta coleccionista de beléns do mundo.