Seido in Japan: meer dan een taleninstituut

Aan de westkant van Japan, tussen Osaka en Kobe, ligt de stad Ashiya. Daar ging het eerste gemeenschappelijke initiatief van het Opus Dei in Japan van start: het Seido Language Institute.

Ashya staat in toeristische folders bekend als de “kleine grote stad”. Het Seido Language Institute werd er 45 jaar geleden opgericht. Seido betekent in het Japans “weg van de geest” en ook “weg van de deugd”. Het instituut begon in een karakteristiek Japans huis met papieren deuren en kamers met tatami-vloeren, bestaande uit gevlochten riet.

Op het naamplaatje bij de ingang stond “Seido Academie”, in het Japans “Seido Juku”.

Nadat het instituut na enkele jaren was gegroeid tot tweehonderd leerlingen, was het nodig een nieuw onderkomen te bouwen met een capaciteit voor zeshonderd studenten. Het nieuwe gebouw werd in 1962 in gebruik genomen en kreeg zijn huidige naam: in het Engels Seido Language Institute en in het Japans Seido Gaikokugo Kenkyusho.

Vanaf het begin heeft Seido Juku het maatschappelijk belang centraal gesteld. De initiatiefnemers, de eeste leden van het Opus Dei in Japan, hadden maatschappelijk dienstbetoon duidelijk voor ogen. In de tijd dat zij het taleninstituut op touw zetten, was er in Japan een grote behoefte aan talenonderwijs. Het land had een grote economische groei en talenkennis bleek van vitaal belang voor het leggen van internationale contacten.

“Bij het leren van Engels”, aldus oud-leerling Akihiro, “hebben Japanners gewoonlijk problemen met woordkennis. Als woorden in beide talen op elkaar lijken is dat puur toeval. Daar komt bij dat de grammatica heel verschillend is. Het leren van Engels is dus een zware klus.” De eerste stap van oprichting was het aantrekken en vormen van docenten, die zich geavanceerde methoden van taalonderwijs eigen konden maken.

Na enkele jaren ervaring werd gestart met een gedurfd project: het ontwikkelen van een eigen onderwijsmethode die uitgaat van de specifieke karakteristieken van de Japanse taal. David Sell, hoogleraar linguistiek en een van de veteranen van Seido: “Als eerste poging verscheen een klein boekje, getiteld: ‘Pronunciation Drills for Japanese Speakers’. Van dit boekje verschenen verbeterde en uitgebreidere drukken, die hebben geresulteerd in de huidige ‘Pronunciation Manual’. Van dit handboek zijn inmiddels meer dan een miljoen exemplaren verkocht.” De Seido taalmethode wordt tegenwoordig op meer dan zeshonderd scholen en universiteiten gebruikt.

De docenten die met het project begonnen, stuitten al snel op moeilijkheden, o.a. op financieel en technisch vlak. Een van die moeilijkheden vormden de bandopnamen om studenten de Engelse uitspraak aan te leren. Dat was minder makkelijk dan gedacht. “We beschikten die jaren niet over de technische middelen die we tegenwoordig hebben. Om externe ruis zo veel mogelijk te vermijden, werkten we midden in de nacht aan de bandopnamen”, aldus Sell.

In 1971 werd het taleninstituut ondergebracht bij de nieuwe non-profit organisatie “Seido Foundation for the Advancement of Education”. Deze stichting beheerde ook een uitgeverij en het Okuashiya Study Center, een opleidingscentrum voor seminars, congressen en culturele activiteiten, gericht op het algemeen publiek. In dat jaar werd ook gestart met de bouw van de huidige zetel van het Seido Language Institute met vier verdiepingen en een talenpracticum met zeventig plaatsen.

De Seido Foundation heeft op verschillende plaatsen in Japan opleidingsinitiatieven ondernomen. Een daarvan is Seido Gakuen, een koepelorganisatie die in de provincie Nagasaki verschillende lagere en middelbare scholen heeft opgericht. Met de ervaring van Seido vervulden die scholen een voortrekkersrol in het onderwijs in de Engelse taal aan jonge kinderen. Een van deze scholen is Seido Mikawadai. Bij de oprichting van deze school in 1981 gaven vijf leraren Engels les aan honderd kinderen, verdeeld over vier groepen. Het aantal leerlingen is gegroeid naar driehonderd en het aantal docenten naar twintig.

De onderwijsmethode van Seido gaat ervan uit dat de ouders een primaire rol vervullen in de opvoeding van de kinderen. De ouders worden daarom nauw bij het reilen en zeilen van de scholen betrokken. Velen helpen financieel of zetten zich als vrijwilliger in bij de instandhouding van de gebouwen en voor buitenschoolse activiteiten.

In de jaren 90 is het Seido-onderwijssysteem officieel erkend door de Japanse overheid. Samen met andere prestigieuze onderwijsinstituten maakt het Seido Language Institute nu deel uit van de “Japan Association for the Language Education”, een instantie die onder leiding van het Ministerie van Onderwijs waakt over het niveau van het taalonderwijs. De belangrijkste vreugde van Seido in de afgelopen 45 jaar is echter het aantal leerlingen en studenten dat het geloof heeft ontdekt door het christelijke getuigenis van de docenten.

Kiyoyuki Fuwa leerde Seido eind jaren 60 kennen: “Wat mij verrastte was de aangename en stimulerende studiesfeer en de vriendelijkheid in de omgang. Het huis straalde blijdschap uit. Naast talenkennis leerde ik er ook andere zaken, die mijn leven positief hebben beïnvloed. Ik voelde me aangetrokken door het voorbeeld van de docenten en begon me te interesseren voor het geloof dat zij aanhingen. Het viel me op dat het geloof hun die blijdschap gaf. Ik besloot toen de catechismus te gaan bestuderen en uiteindelijk ben ik katholiek geworden.” Het relaas van Kiyoyuki is illustratief voor andere leerlingen die door Seido het geloof hebben ontdekt.

En recent initiatief van de Seido Foundation is de Library of Values, een project dat door het provinciaal bestuur en de gemeente van Ashiya is goedgekeurd. De bibliotheek verzamelt educatief materiaal met het doel uit te groeien tot een pedagogische Think-tank voor ethische en morele aspecten van de opvoeding. Naast het opbouwen van een boekenverzameling wordt gewerkt aan het naar het Japans vertalen van artikelen over ethische kwesties, het ontwikkelen van een website en het organiseren van symposia over medische ethiek en andere actuele thema’s.