Mgr. Everard de Jong op centenniumviering Jozefmaria Escrivá: terugkeer naar ontvankelijkheid is nodig

Op 15 december was in het Brabantse conferentieoord Zonnewende de laatste van een reeks vieringen ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar van de stichter van het Opus Dei. Na een eucharistieviering in de kerk te Moergestel met als hoofdcelebrant Wim Schnell, vicaris van het Opus Dei in Nederland, werd de dag voortgezet met een lezing over “Geloof en cultuur” door mgr. Everard de Jong, hulpbisschop van Roermond.

Mgr. de Jong feliciteerde de aanwezigen met de heiligverklaring van Jozefmaria Escrivá en sprak de hoop uit dat zijn invloed nog groter zou worden waardoor veel mensen dichter bij God kunnen komen.

Zijn lezing was gebaseerd op woorden van paus Johannes Paulus II na de dankzeggingsmis op 7 oktober 2002, bij gelegenheid van de heiligverklaring van Jozefmaria Escrivá: “Zijn boodschap is een aansporing voor de christen om daar actief te zijn waar de toekomst van de maatschappij vorm krijgt. De actieve aanwezigheid van de leek in alle beroepen en bij de meest geavanceerde grenzen van de ontwikkeling, kan alleen maar positief bijdragen aan de versterking van deze harmonie tussen geloof en cultuur, waaraan onze tijd zo’n enorme behoefte heeft.”

De Jong gaf aan dat het begrip ontvankelijkheid een belangrijk thema is voor onze postmoderne cultuur. In zijn hyperactiviteit denkt de mens van nu bij de invulling van het begrip waarheid volledig af te kunnen gaan op zijn eigen rede en emotionele beleving. Men denkt de waarheid te kunnen maken. De cultuur en de maatschappij van nu hebben mensen nodig die vanuit hun ontvankelijkheid de waarheid, die al bestaat, ontdekken. “Fides et ratio: De waarheid kan gevonden worden”.

Een ander kenmerk van de hedendaagse cultuur is volgens de spreker het in grote mate cultiveren van de natuur. Moet alle natuur cultuur worden? Waar liggen de grenzen en zouden we niet meer ontvankelijk moeten blijven voor wat de natuur ons te zeggen heeft?

Typerend ook voor onze cultuur is de vloedgolf van informatie en de marktgerichte economie. God is niet aanwezig in de cultuur van nu (secularisatie). Hoe verdedigen we onze godsdienst van de genade tegen de god van de techniek (Prometeus), en de god van de handel en de communicatie (Hermes)? Om de juiste harmonie te vinden is het belangrijk aandacht te geven aan de emotionele kwaliteiten van de mens.

De terugkeer naar ontvankelijkheid is nodig: openheid, opmerkzaamheid, gevoeligheid voor wat men in zich opneemt. Daarnaast kan men de huidige crisis van de kerk proberen op te lossen door te luisteren naar wat de Geest spreekt tot de kerk van Nederland. De waarheid onder ogen zien zonder vooroordelen, persoonlijke en eigen keuzes maken behoren eveneens tot de aspecten die geloven in de maatschappij van nu mogelijk maken.

Om de harmonie tussen geloof en cultuur te versterken is een cultuuromslag nodig in het denken over God. Geloven is niet het gebruiken van de verbeeldingskracht waarmee je een eigen wereld maakt, geloven is niet een soort positief denken, geloven is niet een placebo-effect. Echt geloven is je openen voor God, God God laten zijn, ontvankelijk zijn voor God.

Op een persoonlijke manier gaf mgr. de Jong aan hoe ieder ontvankelijk kan zijn voor God en de waarheid, meer tijd zou kunnen vrijmaken voor gebed en anderen moet laten merken dat men gelooft. We zouden geen trendvolgers moeten zijn, maar trendsetters: opgewekt zijn, dankbaar, tijd maken voor elkaar, geestelijke leiding volgen, het sacrament van de verzoening ontvangen, small christian communities oprichten, kindercatechese aan huis geven, enz. Kortom: zelf actief zijn in de eigen leefomgeving.

De jongeren stak hij speciaal een hart onder de riem: “Wees niet bang, wees RADIO: Radicaal, Authentiek, Dienstbaar, Inspirerend, Ontmoetend.