Theologie van het Lichaam: brug naar het Evangelie

In navolging van de heilige Johannes Paulus II plaatst Achim Neuhaus met een nieuw initiatief twee wegen naar geluk tegenover elkaar: de hedendaagse ideeën en Gods plan voor elke individuele persoon. Inmiddels zijn er velen die dit initiatief ondersteunen.

De latere paus Johannes Paulus II als kapelaan met jongeren.

Begin 2017 riep de prelaat van het Opus Dei in een pastorale brief op om jongeren en hun ouders te helpen "om de schoonheid van een totale overgave aan de Heer, een overgave met onverdeeld hart, te gaan waarderen en te ontdekken". Het is bekend dat veel mensen, vooral de jongeren, moeite hebben om een relatie tussen het evangelie en hun eigen leven te herkennen.

Daarom ben ik, samen met anderen, gestart met een nieuw initiatief. Het zal helpen om het geloof op zo'n manier over te brengen, dat het hart wordt bereikt en veranderd om permanent lief te hebben. De verkondiging van de ‘Theologie van het Lichaam’ van de heilige Johannes Paulus II leek mij daarvoor geschikt, want reeds als studentenpastor vroeg de latere paus zich af op welke wijze hij de hedendaagse mensen het evangelie zo kon uitleggen, dat ze het belang zouden ontdekken voor ieders eigen leven. De Theologie van het Lichaam is een brug die de mensen naar het Evangelie leidt.

Ik was in staat om mijzelf ervan te overtuigen dat deze brug daadwerkelijk werkt. Als kind groeide ik op in een gewoon katholiek gezin. Naarmate ik opgroeide, verloor het geloof betekenis voor mijn dagelijks leven. Het kreeg steeds minder een plaats, totdat ik het had gereduceerd tot een Mis per maand. Verder had God voor mij als ondernemer geen echte betekenis, omdat Hij voor mij een onbekende bleef en ik de taal van de ‘kerkmensen’ niet begreep.

Bij de workshops wordt de boodschap van het Evangelie vertaald naar de levenservaringen van de deelnemers.

Dit veranderde abrupt toen ik als mid-dertiger kennismaakte met de Theologie van het Lichaam. Hier werd, voor het eerst op een begrijpelijke en concrete manier, het hele plan van Gods redding aan mij uitgelegd, zo begrijpelijk dat het alles veranderde. De transformatie van een lauwe ‘van-huis-uit- -katholiek’ eindigde met iemand die de navolging van Christus serieus wil nemen, met mijn ja op de roeping om God in het Opus Dei te dienen als een celibatair-levend geassocieerd lid.

Een aanpak voor het geloof in het dagelijks leven

Maar nu over de workshops waarin ik de Theologie van het Lichaam presenteer. Ik wil de deelnemers een idee geven van hoe zij hun geloof in hun dagelijks leven kunnen beleven. Na twee jaar kan ik zeggen, dat veel deelnemers hetzelfde meemaakten als ik destijds. Vaak ervaren zij voor het eerst de diepe spirituele betekenis van hun leven, ze worden enthousiast. Een twintiger zei: "Ik begreep voor het eerst de betekenis van de Eucharistie en de biecht." Ze begrijpen dat samenleven met God daadwerkelijk het geluk hier op aarde betekent. Het verandert hun leven. Ten eerste beginnen ze de grote en positieve dimensie van de christelijke boodschap te begrijpen. Daaruit ontstaat spontaan de wens om anderen op deze weg te wijzen.

Aanvankelijk richtte mijn initiatief zich op jongeren. Snel werd echter duidelijk dat de inhoud ook anderen interesseerden. Het spectrum van doelgroepen varieert van vormingsgroepen in parochies met hun parochianen tot groepen studenten of de oudere middelbare scholieren, met of zonder kerkelijke binding. Het behelst ook cursussen voor voorbereidingen op het huwelijk tot workshops voor werkende mensen, getrouwd of ongehuwd. Onder deelnemers bevinden zich naast katholieken ook andersgelovigen en agnosten. Want hoe gelukkig te worden en wat dat met liefde te maken heeft, is een boodschap voor alle mensen.

De weekendworkshops zijn gebaseerd op de samenvatting van de Theologie van het Lichaam, samengesteld door Christopher West. Hij heeft de grote verdienste om als eerste met onvermoeibare inzet deze verkondiging van de heilige Johannes Paulus II op alle continenten te hebben verspreid. De weekenden zijn echter niet bedoeld om deelnemers kennis te laten maken met alle aspecten van de Theologie van het Lichaam. In de eerste plaats worden ze geholpen om geleidelijk de betekenis te ontdekken die God heeft gegeven aan het leven van ieder mens. De Theologie van het Lichaam bouwt een brug die iedereen kan oversteken, ongeacht hun opleiding. Moderne didactische methoden zijn daarbij een soort van wegwijzer, bijvoorbeeld door verhalen te vertellen uit mijn leven of die van andere mensen. Ik haal ook beroemde Hollywood-blockbusters aan. Zo lukt het om de boodschap van het Evangelie aan een vaak abstracte theologische taal te onttrekken en het om te zetten in de begrijpelijke realiteit van de deelnemers.

Een basis voor gesprekken in de geestelijke leiding

Deel twee van de workshop gaat over een nieuwe, persoonlijke en zeer concrete levensbeslissing. Er wordt nagegaan hoe men op alle gebieden van het dagelijks leven kan leren lief te hebben zoals God. Omdat vanaf het begin Gods plan was dat we zouden liefhebben zoals Hij. Wij mensen zijn vergeten hoe Hij liefheeft en hoe dit met alle verschillende facetten weerspiegeld in ons dagelijks leven.

Het dagelijkse leven omvat ook seksualiteit. Zo leert men niet alleen de betekenis en aantrekkelijkheid van het huwelijk dieper te begrijpen, maar misschien ook de roeping tot het christelijke ongehuwde leven, het celibaat, te ontdekken. Jonge deelnemers leren hoe ze in dialoog met God dichter bij hun persoonlijke roeping komen. Getrouwde mensen leren dat ze kunnen blijven groeien in hun huwelijk, in hun echtelijke roeping. Niet op de laatste plaats betreft dit het gebied van seksualiteit als een van de wezenlijke talen van de echtelijke liefde.

De workshops vinden plaats vanuit heel Centraal-Europa tot aan de Oostzee.

Aan het einde van het weekend schrijft elke deelnemer persoonlijk hoe hij het liefst zijn leven zou leiden. Vervolgens deelt hij deze overwegingen in, door een plan te maken dat bestaat uit concrete stappen die kunnen worden geïntegreerd in het dagelijks leven. Aan het einde van een workshop zei een zeventienjarige: "Ik heb eindelijk een manier gevonden om met mijn seksuele druk om te gaan." Een dergelijk plan is zeer belangrijk omdat het een rode draad kan en moet zijn voor gesprekken met geestelijke leiding, met een vertrouwenspersoon, bijvoorbeeld een vaste biechtvader. In het dagelijks leven heeft ervaring geleerd dat dergelijke ondersteuning nodig is voor een daadwerkelijke en blijvende verandering in je leven.

Ik begon dit project twee jaar geleden met een eerste workshopweekend in het conferentieoord Aufderhöhe in Solingen. Vanaf het begin was het zo succesvol dat ik in de tussentijd dergelijke workshops heb gehouden in heel Midden-Europa, van Nederland tot de Baltische staten. Omdat het van oorsprong kleine project zijn aanzienlijke potentieel laat zien, omdat duizenden mensen dichter bij God kunnen komen, ben ik begonnen om het een professionele vorm te geven. In de toekomst zullen we workshops aanbieden voor sprekers in heel Midden-Europa, studiemateriaal publiceren en zorgen voor de organisatie. Ik vertrouw dit initiatief, op voorspraak van de heilige Johannes Paulus II, toe aan God. Bij deze geweldige heilige is het in de beste handen.