De poortdeuren zwaaien open om de taxi door te laten, terwijl de portier ons vriendelijk een ‘buenos dias’ toevoegt. De zon schijnt deze augustusmorgen al fel, terwijl we de toegangsweg naar de universiteit verder afrijden. Als ik de campus oploop zijn vele studenten al in touw. Het zijn de weken van de inschrijvingen voor het nieuwe semester. Waar nu nog relatieve rust heerst, zal het volgende week een komen en gaan zijn van studenten.
Op het eerste gezicht lijken we hier met een gewone universiteit ergens in Peru van doen te hebben. Maar er is iets speciaals aan deze universiteit met zijn lommerrijke campus waarin pauwen en herten vrij rondlopen. Ze heeft een missie. Officieel geformuleerd: “Het integraal vormen van de studenten, daarbij een christelijke opvatting van het leven bevorderend, die hen in staat stelt zich in beroep en als mens te ontwikkelen met kennis, verantwoordelijkheid en dienstbaarheid aan de naaste omgeving.” De universiteit als “dienaar van de regio die haar herbergt”, zoals de voormalige rector-magnificus het kernachtig uitdrukt. Het zal niemand verbazen dat de universiteit in het leven is geroepen door de heilige Josemaría Escrivá, stichter van het Opus Dei.
Spirituele vorming
De universiteit wil niet alleen gekwalificeerde economen, ingenieurs, meesters in de rechten en docenten af leveren. Het gaat er ook om deze jonge mensen een vorming te bieden volgens universele normen en waarden en hen op te leiden tot verantwoordelijke, sociaal voelende professionals. Dit is duidelijk te zien in het studieprogramma. Het eerste jaar bestaat voor elke student uit een studium generale met vakken als ethiek, filosofie, antropologie en theologie. Het laatstgenoemde vak wordt door priesters verzorgd en omvat niet alleen de christelijke theologie maar biedt de studenten een vorming in universele waarden en normen. De priesters vervullen behalve reguliere onderwijstaken ook een belangrijke rol in de spirituele begeleiding van studenten. Dit betekent echter nadrukkelijk niet dat iedere student katholiek moet zijn of worden. Men is vrij in de keus om zich tot een priester te wenden of het geloof te belijden.
Keihard werken
Een belangrijk beginsel van de universiteit is gelijke kansen voor alle studenten. Er is een beurzensysteem waardoor ook studenten met beperkte financiële middelen een studie kunnen volgen. Zo betaalt in de praktijk slechts 10 procent van de studenten het volledige collegegeld.
Een ander bijzonder facet is het hoge aantal college-uren. In de eerste studiejaren bedraagt dat gemiddeld 25 per week, wat een stuk hoger is dan in Nederland. Zonder overdrijven geldt dat elke student hier genoodzaakt is keihard te werken om de eindstreep te halen. Maar er worden voldoende middelen aangereikt om dit te volbrengen. Zo staat individuele (studie)begeleiding hoog in het vaandel. Studenten kunnen elk moment voor raadpleging bij hun docent c.q. mentor over de vloer komen.
Naast culturele en sportieve activiteiten kunnen studenten deelnemen aan sociale bezigheden. Daarbij worden bijvoorbeeld nabijgelegen gehuchten bezocht om de kinderen bijles te geven in rekenen en taal.
‘Flying doctors’
Binnen elke faculteit is wel iets van deze dienst aan de samenleving terug te vinden. Zo leidt de pedagogische faculteit niet alleen leraren op voor lager en middelbaar onderwijs, maar verzorgt ze ook trainingen en cursussen voor leraren uit de armere zones in Piura. Onderwijs wordt gezien als een van de sleutels tot bestrijding van de armoede. Een ander voorbeeld is het medisch centrum van de universiteit. Het heeft in een aantal arme wijken in en rond de stad medische posten opgericht, waar de staat geen voorzieningen heeft getroffen. Artsen van de universiteit fungeren als een soort ‘flying doctors’ (met een jeep in plaats van een vliegtuig). De ingenieurs hebben een project lopen met betrekking tot de vruchten van de Algarroboboom, die hier groeit. Het doel is de boeren te helpen met het vervaardigen van afgeleide producten zoals stroop en jam, en deze op de markt te brengen. Zelf ben ik betrokken bij een project in de sierra van Piura, een arm en voornamelijk agrarisch gebied, waar we momenteel onder de bewoners sociaal-economisch onderzoek doen om de noden en problemen in kaart te brengen.
Op de galerij kom ik een van de priesters tegen die hier dienst doen. Hij vraagt me wanneer we eens gaan tennissen. Helaas heb ik hier geen racket voorhanden, maar ik zeg niettemin toe spoedig met hem de baan op te gaan. Hij neemt afscheid omdat hij biecht gaat horen in de kapel. Hem nakijkend realiseer ik me: ja, dit is een heel bijzondere universiteit.
Meer informatie op: www.udep.edu.pe of https://home.planet.nl/~hulsh226/reports1.htm (zie links)
In de woestijn
De Universiteit van Piura werd op 12 juni 1968 officieel opgericht, midden in een dorre en kale woestijn in Noord-Peru. Het gebied kreeg als gevolg van het natuurverschijnsel El Niño te maken met extreme regenval, die in 1983, 1993 en 1998 tot overstromingen leidde met veel menselijke en materiële schade. Een groot deel van de bevolking leeft er in bittere armoede. Te midden van deze sociale nood nam een groep academici het initiatief tot oprichting van de universiteit, met als drijvende kracht de heilige Josemaría Escrivá zelf. Met financiële steun van particulieren en internationale organisaties begon in 1969 het eerste academisch jaar, met 98 studenten en negen docenten. Op dit moment telt de universiteit ruim 4000 studenten en 200 docenten. Aan de universiteit is ook een bureau voor ontwikkelingsprojecten verbonden en een medisch centrum. (GH)
